top of page

Psychose: Hulpverlening & Wat u moet doen

Een psychose is een ernstige geestelijke gezondheidsaandoening die gekenmerkt wordt door een verstoord contact met de realiteit. Het is een ervaring die zowel voor de persoon die de psychose ervaart als voor zijn of haar naasten ingrijpend en beangstigend kan zijn. Dit artikel biedt praktische informatie en advies over wat te doen bij een psychose, zowel voor de persoon die de psychose ervaart als voor zijn omgeving. We zullen de situatie benaderen vanuit verschillende perspectieven, van concrete, praktische stappen tot een breder begrip van de aandoening en de beschikbare hulp.

Deel 1: De Ervaring van een Psychose — Concrete Stappen

Een psychose kan zich op verschillende manieren manifesteren. Sommige mensen ervaren hallucinaties (dingen zien, horen, ruiken, voelen of proeven die er niet zijn), terwijl anderen wanen hebben (overtuigingen die niet stroken met de realiteit). Andere symptomen kunnen zijn: verwardheid, desoriëntatie, een veranderd bewustzijn, verandering in gedrag (bijvoorbeeld teruggetrokken gedrag of juist agitatie), slaapproblemen, en moeite met het concentreren. Het is cruciaal om te begrijpen dat deze symptomen enorm variëren in intensiteit en aard.

Wat te doen als je zelf een psychose ervaart:

  1. Blijf kalm (voor zover mogelijk): Een psychose kan overweldigend zijn, maar probeer jezelf te kalmeren door middel van diepe ademhalingsoefeningen of andere ontspanningsoefeningen die je kent. Probeer je te focussen op het hier en nu.
  2. Zoek een veilige omgeving: Ga naar een plek waar je je veilig en comfortabel voelt. Dit kan thuis zijn, bij een vriend of familielid, of op een andere vertrouwde locatie.
  3. Neem contact op met iemand die je vertrouwt: Spreek met een familielid, vriend, of een andere persoon die je steunt. Het delen van je ervaring kan je helpen om je minder alleen te voelen.
  4. Neem contact op met professionele hulp: Aarzel niet om contact op te nemen met je huisarts, een psychiater, of een geestelijke gezondheidszorg-instelling. Dit is een essentiële stap om de juiste diagnose en behandeling te krijgen.
  5. Schrijf je ervaringen op (indien mogelijk): Het bijhouden van een dagboek kan helpen om je ervaringen te verwerken en kan waardevolle informatie verschaffen voor je behandelaar.
  6. Vermijd drugs en alcohol: Deze middelen kunnen de symptomen van een psychose verergeren.

Wat te doen als je iemand kent die een psychose ervaart:

  1. Blijf kalm en geduldig: Het is belangrijk om een rustige en ondersteunende houding aan te nemen. Vermijd het confronteren van de persoon over zijn of haar wanen of hallucinaties.
  2. Luister aandachtig: Probeer te begrijpen wat de persoon doormaakt, ook al begrijp je het niet helemaal.
  3. Moedig de persoon aan om professionele hulp te zoeken: Ondersteun de persoon bij het zoeken naar professionele hulp. Je kunt hem of haar helpen bij het maken van afspraken of het vinden van de juiste hulpverleners.
  4. Zorg voor een veilige omgeving: Help de persoon om een veilige omgeving te creëren, waar hij of zij zich kan terugtrekken als dat nodig is.
  5. Zorg voor jezelf: Het ondersteunen van iemand met een psychose kan belastend zijn. Zorg ervoor dat je voldoende rust en steun krijgt.

Deel 2: Begrijpen van Psychose ⸺ Een Dieper Duik

Psychose is niet een enkele aandoening, maar een symptoom dat kan voorkomen bij verschillende psychische stoornissen, zoals schizofrenie, bipolaire stoornis en ernstige depressie. De oorzaken van psychose zijn complex en niet altijd volledig te begrijpen. Genetische factoren, hersenafwijkingen, omgevingsfactoren (zoals stressvolle gebeurtenissen) en drugsgebruik spelen allemaal een rol.

Verschillende vormen van psychose: De manifestatie van een psychose kan sterk verschillen, afhankelijk van de onderliggende oorzaak en de individuele kenmerken van de persoon. Sommige psychoses zijn kortdurend en kunnen na een behandeling volledig verdwijnen, terwijl andere chronisch kunnen zijn en langdurige behandeling vereisen.

Behandeling van psychose: De behandeling van psychose omvat meestal een combinatie van medicatie (antipsychotica), psychotherapie (zoals cognitieve gedragstherapie) en sociale ondersteuning. Het doel van de behandeling is om de symptomen te verminderen, de kwaliteit van leven te verbeteren en recidieven te voorkomen.

Deel 3: Hulp en Advies ⸺ Navigeren door het Systeem

Het vinden van de juiste hulp bij een psychose kan overweldigend zijn. Er zijn verschillende instanties en professionals die hulp kunnen bieden.

  • Huisarts: De huisarts is vaak het eerste aanspreekpunt. Hij of zij kan doorverwijzen naar een psychiater of andere specialisten.
  • GGZ-instellingen: Er zijn diverse GGZ-instellingen (Geestelijke Gezondheidszorg) die gespecialiseerd zijn in de behandeling van psychoses. Deze instellingen bieden verschillende vormen van hulp, zoals ambulante zorg, klinische opname en dagbehandeling.
  • Crisisdiensten: In geval van een acute crisis, kun je contact opnemen met de crisisdienst. Deze dienst biedt 24/7 hulp bij psychische problemen.
  • Steungroepen: Steungroepen kunnen een waardevolle bron van ondersteuning zijn, zowel voor de persoon die de psychose ervaart als voor zijn of haar naasten. Het delen van ervaringen met anderen die soortgelijke situaties hebben meegemaakt kan zeer helend zijn.

Belang van vroegtijdige interventie: Vroegtijdige interventie is cruciaal bij de behandeling van psychose. Hoe eerder de behandeling start, hoe beter de kans op herstel.

Deel 4: Mythes en Misvattingen over Psychose

Er bestaan veel mythes en misvattingen over psychose. Het is belangrijk om deze mythes te ontkrachten om een beter begrip van de aandoening te krijgen en om stigmatisering te voorkomen. Psychose is geen teken van zwakte, het is een ernstige aandoening die behandelbaar is. Personen met een psychose zijn niet inherent gevaarlijk. Met de juiste behandeling en ondersteuning, kunnen veel mensen met psychose een zinvol leven leiden.

Deel 5: Langetermijnperspectief en Herstel

Herstel van een psychose is een proces dat tijd kost en inspanning vereist. Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben en te focussen op het behalen van kleine, haalbare doelen. Met de juiste behandeling, ondersteuning en zelfzorg, kunnen veel mensen met psychose een volwaardig leven leiden. Het is essentieel om te onthouden dat herstel een individueel proces is en dat de weg naar herstel voor iedereen anders kan zijn.

Dit artikel biedt een overzicht van wat te doen bij een psychose. Het is geen vervanging voor professioneel medisch advies. Mocht je vragen hebben of hulp nodig hebben, neem dan contact op met je huisarts of een andere relevante hulpverlener.

Labels: #Psychose

Gerelateerde artikelen:

bottom of page