top of page

Vliegen met autisme: Schiphol tips voor een rustige reis

Vliegen kan voor iedereen stressvol zijn, maar voor mensen met autisme kan het een overweldigende ervaring zijn. De onvoorspelbaarheid, de drukte, de geluiden, de geuren en de veranderingen in routine kunnen leiden tot sensorische overbelasting en angst. Schiphol, een van de drukste luchthavens van Europa, vormt een extra uitdaging. Dit artikel biedt uitgebreide tips en strategieën om een vliegreis vanaf Schiphol zo stressvrij mogelijk te maken voor mensen met autisme en hun begeleiders.

De uitdagingen van vliegen met autisme

Om effectieve strategieën te ontwikkelen, is het cruciaal om de specifieke uitdagingen te begrijpen waarmee mensen met autisme tijdens een vliegreis te maken kunnen krijgen:

  • Sensorische overbelasting: Luchthavens zijn overprikkelende omgevingen. Denk aan de felle lichten, luide omroepberichten, het geroezemoes van menigten, de sterke geuren van parfum en eten, en de fysieke drukte van mensen die langs elkaar lopen.
  • Veranderingen in routine: Autisme gaat vaak gepaard met een sterke behoefte aan routine en voorspelbaarheid. Vliegreizen zijn inherent onvoorspelbaar, met mogelijke vertragingen, gatewijzigingen en andere onverwachte gebeurtenissen.
  • Communicatieproblemen: Het begrijpen van instructies, het stellen van vragen en het communiceren van behoeften kan een uitdaging zijn, vooral in een drukke en stressvolle omgeving.
  • Angst en onzekerheid: De onbekende omgeving en de vele procedures (inchecken, security, boarden) kunnen angst en onzekerheid veroorzaken.
  • Sociale interacties: Het navigeren door sociale interacties, zoals met securitypersoneel of medepassagiers, kan moeilijk zijn.

Voorbereiding is cruciaal: De weken voorafgaand aan de reis

Een goede voorbereiding is essentieel om de stress van een vliegreis te minimaliseren. Begin weken of zelfs maanden van tevoren met het plannen en voorbereiden:

1. Visuele hulpmiddelen en sociale verhalen

Gebruik visuele hulpmiddelen zoals foto's en video's van Schiphol, het vliegtuig en de verschillende stappen van de reis (inchecken, security, boarden, de vlucht). Maak een "sociaal verhaal" waarin de reis stap voor stap wordt beschreven, inclusief mogelijke problemen en hoe deze op te lossen. Het gebruik van pictogrammen kan ook nuttig zijn, vooral voor jongere kinderen.

2. Bezoek Schiphol vooraf (als mogelijk)

Schiphol biedt mogelijkheden voor oefenbezoeken. Neem contact op met Schiphol om te informeren naar speciale programma's of rondleidingen voor mensen met autisme. Een oefenbezoek kan helpen om vertrouwd te raken met de omgeving en de procedures, waardoor de angst op de dag van de reis vermindert.

3. Kies de juiste vlucht en reisdatum

Probeer vluchten te boeken op minder drukke tijden, bijvoorbeeld doordeweeks of buiten de piekuren. Overweeg een directe vlucht om extra overstappen te vermijden. Kies een stoel vooraan in het vliegtuig, indien mogelijk, omdat dit vaak minder lawaaiig is en dichter bij de uitgang. Informeer bij de luchtvaartmaatschappij over de mogelijkheid om vooraf stoelen te reserveren.

4. Maak een checklist en paklijst

Maak een gedetailleerde checklist van alle benodigdheden voor de reis, inclusief medicijnen, documenten, favoriete snacks, speelgoed en comfort items. Betrek de persoon met autisme bij het samenstellen van de paklijst om een gevoel van controle en voorspelbaarheid te bevorderen.

5. Oefen met de securityprocedure

De securityprocedure kan een van de meest stressvolle onderdelen van de reis zijn. Oefen thuis met het doorlopen van een soortgelijke procedure. Leg uit wat er gaat gebeuren, waarom het nodig is en wat er van hen verwacht wordt. Gebruik eventueel rollenspellen om de procedure te simuleren.

6. Bereid een "noodpakket" voor

Stel een klein "noodpakket" samen met items die kunnen helpen bij sensorische overbelasting of angst. Denk aan oordopjes, noise-cancelling headphones, een blinddoek, een favoriete knuffel, een stressbal en een kleine snack.

7. Informeer de luchtvaartmaatschappij en Schiphol

Neem vooraf contact op met de luchtvaartmaatschappij en Schiphol om hen te informeren over de situatie en eventuele speciale behoeften. Vraag naar de mogelijkheden voor assistentie, zoals priority boarding of toegang tot een rustige wachtruimte. Schiphol biedt speciale assistentie aan via hunassistentiepagina.

De dag van de reis: Strategieën voor een soepele ervaring

Op de dag van de reis is het belangrijk om de voorbereidingen in de praktijk te brengen en flexibel te zijn. Hier zijn enkele tips:

1. Vertrek op tijd

Vertrek ruim op tijd naar Schiphol om stress te voorkomen. Houd rekening met mogelijke verkeersopstoppingen en lange rijen bij de check-in en security.

2. Gebruik de speciale assistentie

Maak gebruik van de speciale assistentie die Schiphol en de luchtvaartmaatschappij bieden. Dit kan helpen om de wachttijden te verkorten en de procedures soepeler te laten verlopen. Meld je bij de speciale assistentiebalie bij aankomst op Schiphol.

3. Wees open en eerlijk

Wees open en eerlijk tegen het securitypersoneel en het cabinepersoneel over de situatie en eventuele speciale behoeften. Dit kan helpen om misverstanden te voorkomen en de medewerking te bevorderen.

4. Creëer een rustige omgeving

Probeer een rustige omgeving te creëren, indien mogelijk. Gebruik noise-cancelling headphones, een blinddoek of een dekentje om sensorische prikkels te verminderen. Neem een boek, een spel of een ander favoriet item mee om afleiding te bieden.

5. Blijf kalm en geduldig

Het is belangrijk om kalm en geduldig te blijven, zelfs als er onverwachte problemen ontstaan. Reageer rustig en ondersteunend op de persoon met autisme. Herinner hen aan de sociale verhalen en de voorbereidingen die zijn getroffen.

6. Maak gebruik van de faciliteiten op Schiphol

Schiphol biedt verschillende faciliteiten die nuttig kunnen zijn, zoals:

  • Silent Rooms: Rustige ruimtes om te ontspannen.
  • Family Services: Faciliteiten speciaal voor families met kinderen.
  • Restaurants met minder drukte: Kies een restaurant buiten de piekuren of een restaurant met minder lawaai.

Tijdens de vlucht: Comfort en afleiding

Ook tijdens de vlucht zijn er strategieën om de reis comfortabeler te maken:

1. Comfort items

Zorg ervoor dat de comfort items (knuffel, deken, oordopjes) binnen handbereik zijn. Laat de persoon met autisme deze items gebruiken om een gevoel van veiligheid en comfort te creëren.

2. Activiteiten en afleiding

Neem voldoende activiteiten en afleiding mee om de tijd te doden. Denk aan boeken, spelletjes, tekenmateriaal, een tablet met favoriete films of series.

3. Snacks en drankjes

Neem voldoende snacks en drankjes mee, vooral als er sprake is van selectieve eetgewoonten. Informeer bij de luchtvaartmaatschappij over de mogelijkheden om speciale maaltijden te bestellen.

4. Beweging

Probeer regelmatig even op te staan en te bewegen, indien mogelijk. Lopen door het gangpad kan helpen om spanning te verminderen en sensorische input te bieden.

5. Communicatie met het cabinepersoneel

Blijf in contact met het cabinepersoneel en informeer hen over eventuele behoeften. Ze kunnen behulpzaam zijn bij het bieden van extra comfort en ondersteuning.

Na de vlucht: Aankomst en verder

Ook de aankomst op de bestemming kan stressvol zijn. Hier zijn enkele tips:

1. Bereid je voor op de landing

Bereid de persoon met autisme voor op de landing door uit te leggen wat er gaat gebeuren en wat er van hen verwacht wordt. Gebruik visuele hulpmiddelen of een sociaal verhaal om de procedure te beschrijven.

2. Wacht even met uitstappen

Indien mogelijk, wacht even met uitstappen tot de meeste passagiers het vliegtuig hebben verlaten. Dit kan helpen om de drukte en chaos te vermijden.

3. Wees geduldig bij de bagageafhandeling

De bagageafhandeling kan lang duren. Wees geduldig en zorg voor afleiding tijdens het wachten.

4. Zoek een rustige plek

Na aankomst op de bestemming, zoek een rustige plek om even tot rust te komen en te acclimatiseren voordat de reis verder gaat.

Tot slot: Flexibiliteit en acceptatie

Het is belangrijk om te onthouden dat elke persoon met autisme uniek is en dat er geen "one-size-fits-all" oplossing bestaat. Flexibiliteit en acceptatie zijn cruciaal. Wees bereid om de plannen aan te passen indien nodig en wees begripvol voor eventuele moeilijkheden. Met de juiste voorbereiding, strategieën en ondersteuning kan een vliegreis vanaf Schiphol een positieve ervaring zijn voor mensen met autisme en hun begeleiders.

Extra tips en bronnen

Labels: #Autism

Gerelateerde artikelen:

bottom of page