Leuke Spelletjes voor Kinderen met Autisme: Spelenderwijs leren

Autisme spectrum stoornis (ASS) presenteert zich bij elk kind anders. Wat voor de ene kind een uitdaging is, kan voor de ander juist een kracht zijn. Dit geldt ook voor het kiezen van geschikte spelletjes. De sleutel ligt in het vinden van spelletjes die de individuele behoeften en sterke punten van het kind aanspreken, terwijl ze tegelijkertijd de ontwikkeling op diverse gebieden stimuleren. Dit artikel duikt diep in de wereld van spelletjes voor kinderen met autisme, waarbij we van specifieke voorbeelden naar algemene principes gaan, om zo een compleet en nauwkeurig beeld te schetsen.

Specifieke Voorbeelden: Spelletjes en Hun Effecten

1. Visueel Gestructureerde Spelletjes

Kinderen met autisme vinden vaak structuur en voorspelbaarheid prettig. Spelletjes met duidelijke regels, visuele ondersteuning (zoals foto's of pictogrammen) en een voorspelbaar verloop zijn daarom vaak zeer geschikt. Voorbeelden:

Memory spelletjes met afbeeldingen: Helpt bij het ontwikkelen van geheugen en concentratie. Kies voor spellen met duidelijke, niet-afleidende afbeeldingen.
Sorteren van objecten: Ontwikkelt categorisatievaardigheden en logisch denken. Gebruik objecten met duidelijke kenmerken (vorm, kleur, grootte).
Blokken bouwen: Stimuleert ruimtelijk inzicht, fijne motoriek en probleemoplossend vermogen. Kies voor blokken met duidelijke vormen en maten.
Bordspellen met duidelijke regels: Voorbeelden zijn simpele bordspellen met weinig regels en duidelijke visuele aanwijzingen, zoals "Loop de Loop" of aangepaste versies van klassieke bordspellen.

2. Spelletjes die Zintuiglijke Prikkels Integreren

Veel kinderen met autisme hebben een verhoogde of verlaagde gevoeligheid voor zintuiglijke prikkels. Spelletjes die deze prikkels op een positieve manier integreren, kunnen rustgevend en stimulerend tegelijk zijn. Voorbeelden:

Kneedgummen en playdough: Helpt bij het reguleren van spanning en het ontwikkelen van fijne motoriek. Experimenteer met verschillende texturen en geuren.
Muziek maken met instrumenten: Stimuleert ritmegevoel, creativiteit en zelfexpressie. Kies voor instrumenten met heldere, niet-overweldigende geluiden.
Zandbakken en watertafel: Bieden sensorische ervaringen en bevorderen creativiteit en fantasie. Let op de temperatuur van het water en de textuur van het zand.

3. Sociale Spelletjes (Aangepast)

Sociale interactie kan uitdagend zijn voor kinderen met autisme. Aangepaste sociale spelletjes kunnen helpen bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden op een veilige en voorspelbare manier. Voorbeelden:

Rollenspellen met duidelijke scripts: Helpt bij het begrijpen van sociale situaties en het oefenen van sociale interacties.
Samenwerken aan een project: Bevordert samenwerking en communicatie. Kies voor een project met duidelijke stappen en doelen.
Simpele gezelschapsspellen met weinig spelers: Helpt bij het oefenen van beurt nemen en communicatie.

Algemene Principes bij het Kiezen van Spelletjes

Naast de specifieke voorbeelden, zijn er een aantal algemene principes die van belang zijn bij het kiezen van spelletjes voor kinderen met autisme:

1. Focus op Sterke Punten

Elk kind met autisme heeft unieke sterke punten. Probeer spelletjes te vinden die deze sterke punten benadrukken en versterken. Heeft het kind een goed geheugen? Kies dan voor memory-spellen. Is het kind visueel ingesteld? Kies dan voor spelletjes met duidelijke afbeeldingen.

2. Aanpassing en Flexibiliteit

Soms is het nodig om spelletjes aan te passen aan de behoeften van het kind. Dit kan betekenen dat je de regels vereenvoudigt, de speeltijd verkort, of visuele ondersteuning toevoegt. Wees flexibel en pas de spelletjes aan aan het tempo en de interesses van het kind.

3. Voorspelbaarheid en Structuur

Voorspelbaarheid en structuur zijn essentieel voor veel kinderen met autisme. Probeer spelletjes te kiezen met duidelijke regels en een voorspelbaar verloop. Een visueel schema van het spel kan ook nuttig zijn.

4. Begeleiding en Ondersteuning

De begeleiding van een volwassene kan cruciaal zijn. De volwassene kan het kind ondersteunen, de regels uitleggen, en de spelervaring positief houden. De begeleiding moet afgestemd zijn op de individuele behoeften van het kind.

5. Positieve Versterking

Gebruik positieve versterking om het kind te motiveren en te belonen voor deelname en succes. Dit kan in de vorm van complimenten, stickers, of andere kleine beloningen.

6. Diversiteit

Bied een diversiteit aan spelletjes aan om verschillende ontwikkelingsgebieden te stimuleren en het kind te betrekken bij activiteiten die bij zijn of haar interesses passen.

7. Evaluatie en Aanpassing

Regelmatig evalueren hoe het kind op de spelletjes reageert is belangrijk. Pas de spelletjes aan indien nodig om ervoor te zorgen dat ze blijven bijdragen aan de ontwikkeling en het plezier van het kind. Observeer gedrag, reacties en interesses om de beste aanpak te vinden.

Conclusie

Spelletjes kunnen een krachtig instrument zijn in de ontwikkeling van kinderen met autisme. Door zorgvuldig spelletjes te kiezen die aansluiten bij de individuele behoeften en sterke punten van het kind, en door rekening te houden met algemene principes zoals structuur, voorspelbaarheid en positieve versterking, kunnen we de ontwikkeling op een leuke en effectieve manier stimuleren. Het is belangrijk om te onthouden dat elk kind uniek is, en dat de beste aanpak altijd individueel moet worden bepaald.

Deze gids biedt een uitgebreid overzicht, maar het blijft essentieel om in contact te blijven met therapeuten, leerkrachten en andere professionals die betrokken zijn bij de zorg voor het kind. Zij kunnen waardevolle inzichten en specifieke aanbevelingen geven die bijdragen aan een optimale ontwikkeling.

Labels: #Autism