top of page

Psychose bij Dementie Behandelen: Een Complex Vraagstuk

De behandeling van psychose bij dementie is een complexe uitdaging, waarbij de specifieke kenmerken van zowel de psychose als de dementie zorgvuldig in acht moeten worden genomen. Deze aandoeningen overlappen elkaar vaak, waardoor de symptomen moeilijk te onderscheiden en te behandelen zijn. Dit artikel zal de verschillende behandelingsopties, hun effectiviteit, bijbehorende uitdagingen en de noodzaak van een geïndividualiseerde benadering bespreken, te beginnen met specifieke casussen en geleidelijk naar algemene principes toewerkend.

Casus 1: Mevrouw Jansen (85 jaar)

Mevrouw Jansen, gediagnosticeerd met de ziekte van Alzheimer, vertoont sinds enkele maanden hallucinaties en wanen. Ze ziet 'inbrekers' in haar huis en is ervan overtuigd dat haar familie haar wil vergiftigen. Haar angst is groot, waardoor ze 's nachts niet meer slaapt en overdag verward en agressief is. Haar medicatie voor Alzheimer lijkt de psychotische symptomen te verergeren;

Casus 2: De heer De Vries (72 jaar)

De heer De Vries lijdt aan vasculaire dementie. Hij heeft episoden van paranoïde wanen, waarbij hij ervan overtuigd is dat zijn buren hem bespioneren. Deze wanen leiden tot sociale isolatie en een toename van zijn depressieve klachten. Hij weigert contact met zorgverleners en is moeilijk te benaderen.

Specifieke Behandelingsopties:

Farmacologische Behandeling:

De keuze voor medicatie is complex en vereist een nauwgezette afweging van de risico's en voordelen. Antipsychotica, traditioneel gebruikt bij psychose, kunnen bij ouderen met dementie ernstige bijwerkingen veroorzaken, zoals vallen, beroertes en overlijden. De voorkeur gaat daarom uit naar atypische antipsychotica, zoals risperidon of quetiapine, in de laagst effectieve dosis. De behandeling moet steeds opnieuw worden geëvalueerd en, indien mogelijk, gestaakt worden.

  • Risperidon: Effectief bij positieve symptomen (hallucinaties, wanen), maar kan sedatie en extrapiramidale symptomen veroorzaken.
  • Quetiapine: Kan zowel positieve als negatieve symptomen (apathisch gedrag) aanpakken, maar kan gewichtstoename en sedatie veroorzaken.
  • Andere opties: In sommige gevallen kunnen andere medicijnen, zoals antidepressiva of anxiolytica, een aanvullende rol spelen.

Niet-Farmacologische Behandeling:

Niet-farmacologische interventies spelen een cruciale rol bij de behandeling van psychose bij dementie. Deze benadering richt zich op het verminderen van stress, het verbeteren van de kwaliteit van leven en het vergroten van de veiligheid van de patiënt.

  • Validerende therapie: Aansluiten bij de beleving van de patiënt, zonder de wanen te corrigeren.
  • Realiteitsoriëntatietherapie: Subtiel de patiënt terugbrengen naar de realiteit, zonder hem te confronteren.
  • Cognitieve gedragstherapie (CGT): Kan effectief zijn bij het aanleren van copingmechanismen.
  • Muziektherapie, kunsttherapie, ergotherapie: Kunnen de emotionele toestand verbeteren en stress verminderen.
  • Verbetering van de woonomgeving: Een veilige en stimulerende omgeving kan de psychotische symptomen verminderen.

Uitdagingen bij de Behandeling:

De behandeling van psychose bij dementie kent diverse uitdagingen:

  • Differentiële diagnose: Het onderscheid tussen dementie-gerelateerde psychose en andere psychiatrische aandoeningen kan lastig zijn.
  • Bijwerkingen van medicatie: Ouderen zijn extra kwetsbaar voor bijwerkingen van antipsychotica.
  • Comorbiditeit: Vaak zijn er andere gezondheidsproblemen aanwezig die de behandeling bemoeilijken.
  • Beperkte therapietrouw: Patiënten met dementie kunnen moeite hebben met het innemen van medicatie.
  • Belasting voor mantelzorgers: De zorg voor een patiënt met psychose en dementie is zeer belastend.

Algemene Principes en Conclusie:

De behandeling van psychose bij dementie vereist een multidisciplinaire aanpak, waarbij een geriatrisch psychiater, neuroloog, verpleegkundigen, ergotherapeuten en mantelzorgers nauw samenwerken. De focus moet liggen op het verbeteren van de kwaliteit van leven van de patiënt, het verminderen van lijden en het vergroten van de veiligheid. Een geïndividualiseerde benadering, waarbij de specifieke kenmerken van de patiënt centraal staan, is essentieel. De keuze voor medicatie moet zorgvuldig worden afgewogen en niet-farmacologische interventies moeten een belangrijke rol spelen. Regelmatige evaluatie en aanpassing van de behandeling zijn noodzakelijk om de best mogelijke zorg te garanderen. Door een holistische benadering en continue monitoring kunnen we de uitdagingen het hoofd bieden en de levenskwaliteit voor patiënten met psychose bij dementie verbeteren.

Het is van cruciaal belang om te benadrukken dat dit artikel algemene informatie verschaft en geen medisch advies vervangt. Raadpleeg altijd een arts of specialist voor een correcte diagnose en behandelplan.

Labels: #Psychose

Gerelateerde artikelen:

bottom of page